Wat kunt u allemaal doen om uw rendement te verhogen? Ik zocht het voor u uit in enkele artikels. In dit artikel gaat het over obligaties.
Even een toelichting over welke soorten beleggingsvormen ik het zal hebben. Het eerste waar je als belegger moet van worden gesteld is wat de voordelen en nadelen van beleggen zijn. Waarom beleggen anderen in aandelen en waarom zou ik hét doen? Wel, beleggen is geld gebruiken en het niet laten staan op een spaarboekje dat niets opbrengt. Beleggen is dus investeren. Het liefst zou je voor die investering die je gedaan hebt iets terugkrijgen. En als het kan het maximum. Nu, er is één belangrijk feit: je wordt geen miljonair op de beurs door in het eender welke belegging te investeren. Toch kan je met beleggen een aardige winst opstrijken. Soms is die winst gigantisch – wie in de crisis heeft belegt, kan daarover meespreken – of is het kleine meerwaarde. In het ergste geval doe je verlies. Maar het is niet omdat je verlies maakt op de beurs dat je daarom halsoverkop alles moet verkopen, dat is helemaal niet zo. Als het verlies niet zo hoog is (in %), moet je niet panikeren. Maar wat brengt beleggen nu volgens de “statistieken” op? Gemiddeld schat ik dit op 12% als ik de beursjaren van 2004-2014 erbij haal. Natuurlijk hebben we een zware crisis gehad, maar daarna steeg de beurs wel terug hard door. Maar die 12% is natuurlijk wel geen garantie voor de toekomstige beursjaren.
Wat gemiddeld gezien wel vast staat: het brengt alleszins wel veel meer op dan een spaarboekje, termijnrekening of obligatie. Maar om een rendement te behalen neem je dus wel een risico.
Wat het laagste risico geeft is overduidelijk de klassieke spaarrekening. Maar gemiddeld behaalt u met een klassieke spaarrekening 0,3 à 0,5% exlcusief de getrouwheidspremie. Daarnaast bestaan er ook termijnrekeningen en kasbons die even veilig zijn. Bij een termijnrekening kan je zoals de naam het al doet raden je geld voor een bepaalde termijn opzijzetten. Dit kan lopen van een maand tot 10 jaar. Maar u moet wel uw termijn uitzitten. Hoe langer de termijn, des te meer rendement je zal opstrijken. Bij een kasbon leen u uw geld uit aan de staat van een land. Ook hier is het beter dat u uw termijn uitzit, want als u dat niet doet, betaalt uw extra kosten bovenop de roerende voorheffing op je behaalde winsten. Nog een andere veilige haven is vastgoed. Vastgoed kan u rechtstreeks kopen door een huis of appartement te kopen. Meestal is dat een veilige haven, maar tijdens een vastgoedbubbel kunnen de prijzen wel instorten doordat de huizen fors boven hun intristieke (reeële) waarde worden verkocht. Maar u kan ook vastgoedparticipaties kopen, dan koop je een stukje van een gebouw en als het wordt verhuurd zal de waarde van uw investering stijgen. Ook levensverzekeringen behoren tot de mogelijkheden. Een levensverzekering is een verzekering die verband houdt met het leven of de dood van de mens, of met het organiseren van de uitvaart van een persoon. Wilt u wat meer risico nemen dat zich in meer rendement kan vertalen? Dan zijn obligaties een andere optie.
Obligaties, wat zijn dat?
Een obligatie is een verhandelbaar schuldbewijs voor een lening die door een overheid, een onderneming of een instelling is aangegaan. Als een bedrijf geld nodig heeft kan het door het uitgeven van een obligatielening aan de financiering komen. De koper van de obligatie ontvangt van de uitgever rentevergoeding. Hoe hoger de rente, hoe beter voor de uitlener van het geld.
Hoe kan je een obligatie gaan opzoeken op internet?
Obligaties worden geïdentificeerd via de ISIN code. Deze kan u intikken en opzoeken op het internet.
Hoe kan je een obligatie gaan waarderen? Hoe weet u nu of een obligatie kopen van bvb. General Motors interessant is?
Wel, we gaan obligaties waarderen met ratings die ratingbureau’s geven aan bedrijven. Enkele voorbeelden van kredietbeoordelaars zijn Standard & Poors, Moody’s en Fitch. Hoe hoger de rating des te gezonder de obligatie zal zijn aan gezien de uitgever (bvb. de overheid van een land) in een goede gezondheid verkeert en positieve vooruizichten heeft. Daarom raad ik u aan om steeds te beleggen in obligaties met een rating van A1, A2, A3 of meer (zie tabel). U bent dan ook zeker dat een land of bedrijf het goed doet en er dus ook minder kans is op een faillissement.
Hoe worden obligaties uitgedrukt en op basis van wat kunnen deze schommelen?
Er bestaan twee soorten obligaties: overheidsobligaties (staatsobligaties en bedrijfsobligaties). Laat ik maar meteen erbij zeggen dat overheidsobligaties van bijvoorbeeld België, Duitsland, Verenigd Koninkrijk en Nederland worden aangezien als de “veilige havens”. Maar net zoals bij veilige havens is het rendement een heel pak lager dan bij bijvoorbeeld een Griekse overheidsobligatie. Want bij Griekse overheidsobligaties krijgt u namelijk een risicopremie voor het risico dat u neemt. Zoals ik dus al laat schijnen, zijn obligaties van Zuid-Europese landen een pak risicovoller, omdat deze landen geen zekerheid bieden over hun financiële situatie. En daar moet u als belegger rekening mee houden. Wanneer de rente hoog staat, zijn obligaties voor mij interessant. Soms kan je een coupon (interest) krijgen van 4% bruto. Maar op die 4% betaal je natuurlijk ook roerende voorheffing. De netto-interest is dan nog steeds een aardige 3%. In tijden van lage rente vind ik obligaties wel minder interessant omdat ze dan nog maar een coupon geven van 0,8% of nog minder. Maar dat is dan weer goed nieuws voor onze staat, die zo aan een pak voordeligere tarieven geld kan lenen. Nu is het zelfs zo dat België gratis kan lenen voor een looptijd op 2 jaar. Beleggers zijn dus in de ban van België en lenen dus graag hun geld aan de Belgische overheid. Maar ook in Duitsland, Nederland en Frankrijk geldt dit fenomeen. In Griekenland, Spanje en Italië staat de rente vele malen hoger. Toch is het verschil in rente tussen Duitsland en Spanje al veel gedaald. Het verschil in rente tussen twee landen noemen we de spread, omdat de outlook (vooruitzichten) van Spanje al veel zijn verbeterd. Als aandelen veel in waarde dalen, zoeken beleggers vaak goud en obligaties op of parkeren ze hun geld opnieuw op het veilige spaarboekje. Over goud zal ik het hebben in hoofdstuk 5. Wat u ook moet weten over obligaties is dat de koers wordt uitgedrukt in %. Nu heb ik het alleen maar over overheidsobligaties gehad, maar er bestaan – zoals ik al aangaf – ook bedrijfsobligaties. Ik zeg er meteen bij dat die een pak meer risico inhouden. En laat u vooral niet verleiden door de hoge rente die u krijgt uitbetaald. Koop ook alleen maar obligaties als u vertrouwen heeft in het bedrijf in kwestie. In andere valuta (munteenheden) obligaties kopen, brengt ook hier heel wat risico’s met zich mee, want de prijs van munteenheden schommelt iedere dag wel. Ik zou alleen maar obligaties van eigen landen aanraden als u niet houdt van risico. Obligaties worden dus verhandeld tegen koersen die worden uitgedrukt in %. Als u obligaties koopt van bijvoorbeeld Fagron aan een koers van 95% en de koers stijgt tot 107%, bent u bovenop uw coupon nog eens 12% rijker geworden. Het is dan over pari gegaan. Wat u dan kan doen, zijn de obligaties verkopen. Maar er komen wel extra kosten bovenop, omdat u uw obligaties voor de vervaldatum heeft verkocht. Bij grote bedragen is dit geen probleem, maar bij kleine bedragen raad ik het wel af. Bedrijven kunnen daarnaast ook failliet gaan of er kunnen ernstige problemen zijn i.v.m. bijvoorbeeld de boekhouding. Dan gebeurt hetzelfde zoals bij aandelen: hun koers zakt in elkaar. Komt het tot een faillissement, dan krijgen de obligatiehouders en de schuldeisers de eerste centen. Voor aandeelhouders blijft er vaak niets over. Maar als het structureel écht goed gaat met het bedrijf, moet men niet veel vrezen. Ook hier is het best aangeraden om te wikken en te wegen hoeveel risico u wilt nemen om een bepaald, door u vooropgesteld rendement te behalen.
Wat is nu de situatie op de obligatiemarkten?
De situatie op de obligatiemarkten is erg positief, té positief. En dat hebben we te danken aan de ECB en andere centrale banken. Want sinds het laden van de “bazooka van Super Mario” zijn de beurzen en obligatiemarkten naar records gestegen. Nu brengt de 10-jaarsrente van Duitsland 0,10% op. Dat wil dus concreet zeggen dat beleggers die obligaties kochten tegen 2%, er nu fors beter van zijn geworden als ze ze hebben verkocht. De rente wordt dus kunstmatig laag gehouden in Europa om de economie uit het slop te trekken en de inflatie op te krikken. Momenteel zijn de eerste tekenen van die bazooka zichtbaar. Ik wil er maar meteen bijzeggen: obligaties zijn veel duurder dan aandelen. Een zeepbeleffect is dus een reeël scenario. Hoewel sommigen ervan uitgaan dat de ECB een zeepbeleffect niet zullen laten gebeuren. Ik heb nog nooit in obligaties belegd (toch niet rechtstreeks) maar alleen maar in aandelen omdat die voor mij het goedkoopst waren. Ook nu ben ik nog van die mening. Alleen als de rente in de VS wordt verhoogd (en dit een teken is van sterkte van de Amerikaanse economie), zullen de obligaties wat dalen in waarde. Maar de bazooka is nog geladen tot september 2016 en dan is er voor meer dan 1000 miljard euro in de economie geïnjecteerd, dus de rente in Europa zal geen pijlsnelle stijging kennen. Toch is het gebleken dat men moet oppassen met obligaties…
Hopelijk is het géén bubbel die misschien ook nog andere beleggingsvormen kan besmetten.
